به هنگام برگزاری این آیین سنتی مذهبی، عطر و دود اسپند در کوچه و ورودی خانه‌ها به مشام می‌رسد و اهالی محله با اسپند و گلاب و آب به استقبال علم می‌روند.

مردم خوروبیابانک از سالیان دور همچون گذشتگان خود از آغاز محرم با برگزاری مراسم‌ها و آیین‌های مختلف نسبت به سالار شهیدان ابراز ارادت و محبت می‌کنند و به عزاداری می‌پردازند.

سوگواری برای امام حسین (ع) و یاران باوفایش در خوروبیابانک در تمامی فرهنگ مردم جاری است، در آب خوردن مردم از لب‌تشنه امام حسین (ع) یاد می‌کنند، در دیدارها بر امام حسین (ع) سلام می‌فرستند و در عهد بستن‌ها از حضرت عباس ضمانت می‌طلبند و در عزاها، سوگواری‌ها امام حسین (ع) را محور قرار می‌دهند.

دو علم در خور هست که در بالای یکی نشانه یکدست و دیگری علامتی اسلیمی است با دو برگ تنه چوب. علم را پارچه و دستمال‌های ابریشمی سیاه می‌بندند. طوق یا سر یکی از علم‌ها نقش تاج مانند است که آن‌ها برابر نوشته روی آن، این علم را سید رضا فرزند سید شهاب موسوی خوری در سال 983 قمری وقف حسینیه خور کرده است.

علم‌گردانی در خوروبیابانک موروثی است که بیشتر سادات عبادی و موسوی این آیین را انجام می‌دهند. هر ساله در تاسوعای حسینی علم توسط سادات برای تبرک به منازل اهالی شهر خور برده می‌شود.

در روز پنجم محرم که سادات و اهالی شهر برای نخل آرایی در حسینیه خور گرد هم می‌آیند، علم‌ها نیز همراه با نخل آرایش می‌شوند و با پارچه‌های رنگین قیمتی پوشیده می‌شوند.

از قدیم رسم بر این بوده که شب ششم محرم پس از چاووشی در حسینیه، عده‌ای برای عرض تسلیت و انتقال علم‌ها، به منزل یکی از خادمین حسینیه می‌روند و همراه با سلام و صلوات علم را برای عزاداری به حسینیه می‌آورند.

در روز تاسوعا مردم شهر با نظافت خانه و آب‌وجارو کردن درب منزل به استقبال علم می‌نشینند.

گروه‌هایی جداگانه این علم‌ها را خانه به خانه می‌برند و صاحب‌خانه، علم را به تبرک در خانه می‌گرداند و پس از زیارت، طوقه آن را با آب و گلاب شستشو می‌دهد و اهل خانه از آن آب به‌عنوان تبرک و شفا می‌نوشند و گروه علمدار توسط صاحب‌خانه پذیرایی می‌شوند.

در خور وقتی علمداران کوچه به کوچه و خانه به خانه می‌روند این بیت را می‌خوانند:

ای شام رو سیه به چه رو می‌شوی سپید ---- فردا حسین تشنه‌جگر می‌شود شهید

و چون وارد خانه‌ای می‌شوند می‌گویند:

گشاده باد به دولت همیـشه این درگاه ---- به‌حق اشهد ان لا اله شهیدان آن‌ها را سیاه‌پوش می‌کنند.

*عباسعلی ایرجی - رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان خوروبیابانک

انتهای پیام/